Zorggroep Oude en Nieuwe Land screent pasgeboren baby’s

Jacqueline van der Veen, Jacoba Pathuis en Petra Weitboer van Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) geven jaarlijks honderden pasgeboren baby’s in de Noordoostpolder en op Urk een hielprik en doen een gehoortest. We gingen met de screeners mee op huisbezoek bij baby Midas in Emmeloord.

Baby Midas is nog maar vijf dagen oud als Jacqueline van der Veen aanbelt. Het jongetje is een beetje onrustig, maar eenmaal bij zijn vader op de arm valt hij in slaap. Het is het tweede kindje voor Claudia en Jurian. Dochter Jindra (1,5 jaar) legt haar pop in de kinderwagen en maakt een rondje langs de tafel.

Gehoortest

Jacqueline legt uit wat de gehoorscreening inhoudt. “Ik doe straks een zacht dopje met daarin een zendertje in het oortje van Midas. Dat kriebelt een beetje. Door geluidjes komen de trilharen in beweging. Komt het geluidje terug, geeft het apparaat aan dat de gehoortest is geslaagd.” Het komt wel eens voor dat de gehoorscreening niet in één keer lukt. Vaak zit er dan wat huidsmeer in het oortje van de baby en wordt de test later opnieuw gedaan. Voor de gehoortest is het nodig dat het zo stil mogelijk is. Iedereen kijkt naar de kleine Jindra, die er vrolijk op los kletst. Als ze de telefoon van haar moeder in handen krijgt, is ze gelijk stil en kijkt geïnteresseerd naar wat er op het scherm gebeurt.

Hielprik wordt uitgebreid

Het is wel even een spannend moment voor de ouders. Jurian is namelijk doof aan één oor. Hij weet als geen ander hoe belangrijk het is om het gehoor van een kind goed in de gaten te houden. De piep geeft aan dat de gehoortest van zijn zoontje is geslaagd. “Beide oren zijn voldoende om straks goed te leren praten”, legt Jacqueline uit. Ze drukt de ouders op het hart om in de toekomst aan de bel te trekken als ze het niet vertrouwen. Dan is het tijd voor de hielprik. “Met de hielprik wordt een beetje bloed afgenomen, dat op 19 aangeboren ziektes wordt gecontroleerd”, legt Jacqueline uit. “Tot 2022 wordt de hielprik in fases uitgebreid tot 31 ziektes waarop wordt gescreend, maar het blijven zes rondjes waarop wordt getest. Dus we hoeven niet meer bloed af te nemen.”

Leed voorkomen

Met de hielprik worden aangeboren aandoeningen en ziektes, voornamelijk bloed- en stofwisselingsziektes, in een heel vroeg stadium opgespoord. “Deze ziektes zijn niet te genezen maar dankzij medicijnen en een speciaal dieet is er wel veel leed te voorkomen.”

Alle ziektes komen voor, maar gelukkig in mindere mate. Als er een aandoening of ziekte wordt gevonden, worden ouders hier binnen vijf weken door de eigen huisarts van op de hoogte gesteld. “Geen nieuws is goed nieuws, dus ga alsjeblieft niet vijf weken in spanning zitten.” Deelname aan de screenings is vrijwillig en het overgrote deel van de ouders werkt mee. Naar schatting maar liefst 98 procent. Zo ook de ouders van Midas. “Het wordt beschikbaar gesteld en dat is natuurlijk niet zonder reden. Als het slecht nieuws is wil je het ook weten”, zegt zijn vader.

Spannend

Daar is zijn vrouw het helemaal mee eens. “Het is toch wel prettig om te weten of hij een ziekte heeft of bij zich draagt. Ook voor hem, want hij kan drager zijn zonder het te weten.” Midas ligt lekker op zijn buik tegen zijn vader aan als Jacqueline de hielprik afneemt. “Het is een klein prikje met een paar druppels bloed zijn de zes rondjes zó vol.” “Ik vond het wel even spannend hoe hij zou reageren”, bekent zijn vader. Midas slaapt lekker door en geeft geen kik. Hij krijgt een pleister op zijn voetje en zijn sokje gaat weer aan. Het kleine mannetje heeft er helemaal niets van meegekregen.”