Preventief bijdragen aan gezondheid als (jeugd)arts op het consultatiebureau

Harry Roo en Eva Mulder werken allebei voor de Jeugdgezondheidszorg (0 tot 4 jaar) van Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL). Harry is al voorbij zijn pensioengerechtigde leeftijd, Eva sinds een paar jaar basisarts. Sociale geneeskunde wint aan populariteit. Waardoor dat komt? “Als jeugdarts heb je gewoon een prachtig vak!”, aldus Harry.

“Tijdens mijn artsenstudie in de jaren 80 aan de Universiteit van Amsterdam, maakte ik voor het eerst kennis met jonge patiëntjes”, vertelt Harry (67 jaar). “Een echt consultatiebureau was er toen nog niet. De huisarts deed het er vaak bij in het ‘kruisgebouw’, waar de moeders met hun kinderen langs kwamen. Ik kreeg tijdens de zomervakantie de vraag of ik de huisarts wilde vervangen, dan kon hij op vakantie. Natuurlijk greep ik mijn kans. De verpleegkundige woog de kinderen, sprak met de ouders over de voortgang en de voeding. Ik onderzocht de kinderen en gaf ze hun vaccinaties.”

Spreekuur

“We hebben ook wel spreekuur gehouden in een dorpscafé, achter de biljarttafel. Dat was leuk, want het was in hun eigen, vertrouwde omgeving. We namen een emmer water mee om de handen te wassen”, lacht Harry. “Dat is nu natuurlijk niet meer denkbaar!” ZONL heeft twee consultatiebureaus, in Emmeloord en op Urk. “Mensen uit de dorpen van de Noordoostpolder, combineren nu het doen van boodschappen in Emmeloord en bezoeken ons dan ook gelijk. Het is nu veel professioneler dan dat het vroeger was.”

Eva (32 jaar) heeft in 2013 haar masterdiploma Geneeskunde behaald. Zij is basisarts en werkt nu tijdelijk bij Harry in het team. “Ik wist eigenlijk vrij snel dat ik niet in opleiding wilde tot medisch specialist in het ziekenhuis”, vertelt Eva. “Na 6 jaar onderzoek doen naar zwangerschapshypertensie, wilde ik graag meer beleidsmatig werk doen. Die kans kreeg ik hier. Bij de JGZ kijken we hoe een kind het doet: groeit en ontwikkelt het zich goed en is er extra aandacht nodig? In veel gevallen gaat het gewoon goed met ouders en hun kind. Als het even niet zo goed gaat, bieden we daar de juiste zorg bij, altijd in samenspraak met de ouders. De preventiekant van het werken bij de JGZ spreekt mij aan.”

Taakherschikking

“Bij ZONL werken we met ‘taakherschikking’, vertelt Harry. “De jeugdverpleegkundigen nemen een deel van onze taken over. In de ideaalsituatie zie ik een kind dus alleen na de eerste 4 weken. Door taakherschikking kunnen wij ons meer richten op kinderen die extra of specifieke (medische) aandacht nodig hebben. Als er geen medische bijzonderheden worden geconstateerd, worden de vervolgconsulten door de jeugdverpleegkundige gedaan.” En dat dit best wel bijzonder is, weet Eva. “Deze taakherschikking is een vrij nieuwe ontwikkeling in de jeugdgezondheidszorg”, vertelt ze. “Landelijk hebben nog lang niet alle zorgorganisaties dit al zover geïmplementeerd. Natuurlijk zijn we er nog niet en kunnen er nog dingen beter afgestemd worden, maar dit is een enorm leuke ontwikkeling voor de jonge generatie artsen, zoals ikzelf. Het vervolgbeleid bepalen als het wat minder goed gaat, deden wij als arts bij hoog-risico kinderen altijd al. Door taakherschikt te werken doen we dat als arts echter niet meer structureel bij laag-risico kinderen. Wij krijgen volop ruimte om mee te denken als het wat minder goed gaat met een kind en daarin te specialiseren. Tegelijkertijd kunnen we de jeugdverpleegkundige haar professionele rol laten pakken. Zij pakken een aantal pittige onderwerpen over van de arts, zoals het opsporen van visuele stoornissen, luchtwegproblematiek en de meest voorkomende huid-, hart- en heupafwijkingen. Het is een win-win situatie.”

“Het is prachtig om je te specialiseren in de 0 tot 4 jarigen”, vertelt Harry, “want dan kun je je verdiepen in de preventiekant. Dat is het leukste van het werk: medische zaken uitsluiten is mooi, maar als je ‘erger kunt voorkomen’ is dat prachtig.” Ook Eva ziet de mooie kanten aan het werk van de jeugdarts op het consultatiebureau: “We werken soms met bijzondere mensen, die leven met hun eigen gewoontes en tradities. Als arts zal je daar altijd rekening mee moeten houden, maar ook creatief voor moeten zijn. Je moet er voor open moeten staan dat niet iedereen jouw mening voor zoete koek slikt. Alleen zo bereik je een mooi resultaat voor ouder en kind”, aldus Eva.

Ontwikkeling

“Ik herinner me een vader die me vroeg vanaf welke leeftijd hij zijn kind een tik mocht geven”, vertelt Harry. “Dat was rond 2008, nog maar kort geleden dus. En die vraag verwachtte ik niet meer. Het is mooi dat ik hem mocht leren dat het ook anders kan. Het werk op het consultatiebureau verandert, maar een ouder van nu is vaak net zo onervaren als een ouder van toen. Als Jeugdarts in een klein team hebben we veel invloed op hoe de jeugdgezondheidszorg er uit komt te zien in de toekomst. Gelukkig hebben al onze collega’s een eigen visie op het werk die dat mogelijk maakt.”

“Bij ZONL zijn we dus ook in ontwikkeling”, vertelt Eva. “We veranderen onze manier van werken, omdat de praktijk daar om vraagt. Ik ervaar dat er ruimte is voor eigen inbreng. Je kunt invloed hebben als je dat durft te pakken, ook als jonge arts. Ik merk dat we het samen doen hier. We zijn klaar om nog meer stappen te zetten en toekomstbestendig te worden. Dat moet, maar dat kunnen we met elkaar ook écht.”

Interesse

Ben je jeugdarts en is je interesse gewekt? Zorggroep Oude en Nieuwe Land heeft ruimte voor een nieuwe jeugdarts. Kom gerust eens kennismaken voordat je solliciteert, ontmoet onze collega’s en kijk of het werken op onze consultatiebureaus iets voor jou is.

Je bereikt het Team Werken Bij via: werkenbij@zorggroep-onl.nl of via 0521-539911.